Anadolu Motifleri Hakkında Genel Bilgi

Anadolu motiflerine geçmeden önce, kısaca Anadolu’dan bahsetmek gerekir. Anadolu gerek bereketli toprakları gerek kıtalar arası geçiş konumunda olmasından ötürü yüzyıllarca uygarlıkların beşiği olmuştur. Bu yüzden hem sanatsal hem de kültürel açıdan eşsiz bir zenginliğe sahiptir. Dolasıyla bu topraklarda can bulmuş bütün halkların geniş bir çeşitlilik içeren sanat ve el sanatlarıyla dünya tarihinde yer alması kaçılmazdır.

Anadolu her ne kadar Asya ya da Yunan Kültürü’ne odaklı aktarılmaya çalışılsa da, hiçbir uygarlık sadece bir soya mal edilmemelidir. Objektif ve bilimsel verilere bakıldığı zaman, konu sosyolojik olarak da ele alındığında bir uygarlığın kuruluşu, var oluşu o topraklardan daha önce gelmiş geçmiş olan farklı toplulukların taşıdıkları kültürel altyapı üzerine kurulmaktadır. Kısaca, nerdeyse tüm uygarlıklar başka kültürlerin sentezleri sonucu ortaya çıkmıştır. Bu yüzden araştırmaya konu olacak olan motifler sadece “Anadolu Motifleri” olarak ele alınmaktadır.

Bu Motifler de yüzyıllardır içinde derin anlamlar barındıran simgesel bir anlatım dili olarak karşımıza çıkmakta, hem tarihsel olarak sosyolojik veriler sunmakta hem de birçok geleneği günümüze kadar taşımaktadır.

Açıklanması gereken diğer kavram olan motif Türk Dil Kurumuna göre kısaca; “Yan yana gelerek bir bezeme işini oluşturan ve kendi başlarına bir birlik olan ögelerden her biridir”. Daha derinlemesine bir açıklama yapmak gerekirse, motif var olduğu kültürü, coğrafyayı, sanatsal faaliyetleri ve gündelik yaşamı tanımlama, anlatma ve bugünlere taşıma işlevini barındıran değerler sistemidir. Çünkü motiflerin oluşumu bulunduğu coğrafyaya göre gelişir, o bölgede var olan hayvanların, bitkilerin vb. olguların şekillerine göre oluşur. O kültür için önemli olan değerlere göre de anlam kazanırlar. Örnek olarak; tarıma dayalı yaşayan, yerleşik bir toplum, bitkilerden stilize edilmiş bereket anlamı taşıyan motiflerin varlığı ile dikkat çeker. İşte tüm bu motifler, içinde var olduğu kültürü anlatan görsel bir dil olarak da günümüze gelir.